برج شبلی








برج شبلی پلاک 1
ضلع ؟
ضلع ؟
ضلع ؟
ضلع ؟
گنبد داخلی
کف
سقف
سردابه

گنجنامه دفتر یازدهم
گنجنامه دفتر یازدهم
گنجنامه دفتر یازدهم
گنجنامه دفتر یازدهم

در این تحقیق رفتار سازه ای برج شبلی با استفاده از شبیه سازی رایانهای در نرم افزار آباکوس بررسی شده است. برای مدل سازی بنا فرض شده است که ماده همگن باشد و از ماده بتن برای شبیه سازی ماده مصالح بنایی استفاده شده است. در این مقاله از معیار پلاستیسیته بتن آسیب دیده برای شبیه سازی ماده مصالح بنایی استفاده شده است. این مدل یک مدل خسارت بر پایه پلاستیسیته برای بتن است. در این مدل مهمترین مکانیسمهای خرابی برای بتن، ترک خوردگی در کشش و خرد شدگی در فشار میباشد. برای صحت سنجی نتایج به دست آمده، یک دیوار مصالح بنایی که نتایج آزمایشگاهی آن در دسترس میباشد برای اعتبار سنجی مدل سازی استفاده شده و سپس بنای برج شبلی مورد بررسی قرار گرفته است. آنالیزهای مختلف از جمله آنالیز مودال، آنالیز تحت بار ثقلی و آنالیز تحت بار چرخهای بر روی سازه انجام گردید. نتایج آنالیز نشان داد که بنا در برابر بارهای ثقلی مقاومت کافی دارد اما در برابر بارهای چرخهای آسیب پذیر میباشد. تغییر شکلهای ایجاد شده در سازه در اثر بارگذاری چرخهای بزرگ میباشد که نشان از ضعف شدید بنا در برابر بارهای جانبی دارد.
در قرآن آیات مشخصی برای تدفین ذکر شده و دفن کردن مرده در خاک به عنوان یکی از اصول مهم شریعت مورد تاکید قرار گرفته است.از سوی دیگر برجسته کردن قبور و ساختن بنا بر روی آن نه تنها توصیه نشده بلکه بنظر می رسد در بسیاری از مذاهب اسلامی نهی نیز شده است.ساختن مقابر حداقل پس از سده دوم هجری در ایران رواج پیدا کرد و مفهوم مردگان با شأن بالای مذهبی، در قالب ساختن مقابر باشکوه بر سر گوراولیای مذهبی و گاه شاهان رایج گردید. احداث مقابر در دوره سلجوقیان به عنوان یک بنای مذهبی، مانند سایر ادوار پیشین اسلامی و قبل از اسلاماز اهمیت خاصی برخوردار بوده و مقابر و متعددی در حوزه حکومت سلاجقه بنا گردید که امروزه نمایانگر قسمتی از هنر باشکوه آن دوره است. مقابرسلجوقی با پلان های متنوعی ساخته شده اند و اغلب با آجرکاری، کاشیکاری و گچبری تزئین گردیده اند.این تحقیق با روش تحلیلی، توصیفی ومقایسه ای و با توجه به اسناد کتابخانه ای به بررسی و معرفی مقابر و آرامگاه های شاخص سلجوقی مثل گنبد سرخ و مدور مراغه، سه گنبد ارومیه،برج شبلی، برج طغرل، برج مهماندوست، برج چهل دختر دامغان، برجهای خرقان و … می پردازد.
مقبره های برجی شکل نمایانگر سابقه غنی از نبوغ و خلاقیت هنر و هنرمند ایرانی می باشد از این میان برج شبلی از بناهای مهم اسلامی بوده است. که از نظر تاریخی، حکمی، فرم معماری، سازه و تزیینات مربوطه ریشه در هنر غنی ایران دارد می بایستی مورد تحقیق و پژوهش قرار گیرد. که در ابتدا این تحقیق به برسی پیشینه تاریخی و انواع و مشخصات مصالح اشاره شده، سپس قیاص هایی با بناهایی مشابه چه در نوع مصالح و چه در زمینه تکنیک ها و مشخصات کالبدی و تزیینات و سبک معماری شده است. و اشاراتی به وضعیت اجتماعی زمان ساخت بنا صورت گرفته و از طرفی شرایط خاص برج در دماوند نسبت به سایر بناها نیز آورده شده و در نهایت با بیان مستندات جامع از روش های اجرایی و نیارش در معماری آل بویه، سامانی و سلجوقیان این نتیجه حاصل می گردد که در پی این برسی ها ساختمان اولیه برج شبلی در چه زمانی ساخته و مورد مرمت قرار گرفته، تزیینات به چه شکل به بنا اضافه گردیده و برگرفته از کدام سبک معماری است و در نهایتاً به تحلیل روشهای اجرایی بنا و گونه شناسی مشروح گردیده و شرح جامعی هم از نظر تاریخی و هم معماری برج شبلی و معماری بوم آور آن حاصل می گردد. روش به کار رفته در این تحقیق در غالب بررسی توصیفی، تحلیلی و گرداوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد
دوران سلجوقی با ادامه و تکامل تزیینات سامانی و آل بویه و رسوم وارداتی ترک ها و تلفیق چند سبک کاری درمعماری، آجرکاری(حاصل کلام) را به اوج خود رسانده و آثار ارزشمندی را خلق کردند، که در تحقیق حاضر برسی ابعاد مختلف طراحی و مفاهیم در تزیینات برج شبلی مورد نظر است. در ابتدا بصورت کلی هنر سلجوقی و تزیینات و مفاهیم و ارزش های ساختار زیبا شناختی طرح و نقوش تزیینی و کاربردی مورد برسی قرار گرفته و از نظر فلسفی و نمادین نیز اشاراتی شده، سپس به هندسه و علم استخراج نتایج منطقی دستگاههای اصول موضوعه مورد استفاده در تزیینات دربناهای برجی دوران اسلامی(برج شبلی) پرداخته شده. و درنهایت با بیان روابط میان تزیینات و معماری برج در غالب رویکرد های تاثیرگذار معنوی و وحدت گرایی مورد برسی وتحلیل قرار گرفته و نتیجه حاصله بدین شرح است که تمامی نقوش و تزیینات، جانمایی بنا در سایت پلان، و نوع معماری خاص بنا نمایانگر وحدت گرایی کائنات و جهان باقی و مفاهیم عالم معناست، که در نمایه های هندسی و انتزاعی جلوه گر قداست ایزدی و فلسفه معنا گرایی با محوریت، دار فانی، با میل به جاودانگی و توجه به فطرت پاک آدمی است. روش به کار رفته در این تحقیق در غالب بررسی تاریخی،ارزشیابی و گرداوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد.
ایران از نظر تاریخی و معماری دارای پیشینه ای، غنی با مفاهیم والا و معنا گرا بوده و از طرفی نیاز وجود ) ساخت بنایی( فضایی به دور از شلوغی شهرهای پر ترافیک در منطقه ای با آب و هوای خوش با دسترسی مناسب جهت خلوت و آموزش موسیقی در باغ ایرانی و یا گوش دادن به موسیقی زنده که افراد می توانند لختی از زمان را در این فضای آرام و با نشاط، روح خود جلا دهند و از مشکلات روزمره تا حدودی دور شوند احساس گردیده است. که در تحقیق حاظر ابتدا مطالعاتی در مورد موسیقی و تاثیرات روانشناختی آن بر انسان و رابطه این مقوله با معماری و محیط، انسان و برسی های چند جانبه با برسی باغ ها ، موزه و برج تاریخی شبلی غنای بیشتری به خود گرفته و این اطلاعات جامع مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نهایتاً رویکرد تحقیق و طرح را مشخص و بخش طراحی آغاز گردیده است. که به طراحی مجموعه ای با موضوع اصلی موسیقی و موضوعات محوری موزه، باغ ایرانی، و بکارگیری مفاهیم تزیینات و معماری پایدار برج شبلی شکل گرفته که نکته قوت طرح قرارگیری ساختمان هایی مدرن و سنتی در کنار هم و بوم آوری، هم از لحاظ فرهنگی و هم از لحاظ متریال با استفاده از فناوری های روز و در نظر گرفتن مسائل صرفه جویی در انرژی می باشد. روش بکار رفته در تحقیق تاریخی و جمع آوری اطلاعات بصورت موردی و کتابخانه ای و… می باشد.

مطالب مرتبط