تپه نوشیجان مکان فاصله ویکی پدیا معماری ایران دوره اسلامی / محمد یوسف کیانی کاخ ها / ولفرام کلایس تالارسازی اورارتوئی اعم از این‌که در خانه‌های اشرافی ایجاد می‌شوند یا در بناهای تجارتی در سال‌های بعد به‌عنوان اولین پلکان معماری مادها در بناهای آن‌ها به‌کار رفت و تالار سازی مادها نیز به‌زودی سرمشقی برای معماری هخامنشی شد که نمونه مهم آن را در کاخ آپادانا می‌بینیم.از دوران ماد دو مورد که تا زمان ما باقی مانده مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از این دو مورد در تپه نوشیجان و مورد دیگر در گودین تپه واقع است.آثار تپه نوشیجان که متعلق به قرن هشتم تا نیمه اول قرن ششم قبل از میلاد است شامل یک آتشگاه و یک قلعه نظامی و یک تالار تشریفاتی با چهار معبر می‌باشد (۹).در سال ۸۰۰ قبل از میلاد در گودین تپه (۱۰) یکی از فرمانروایان کوچک ماد کاخ حصار داری بنا می‌کند. تالار اصلی بنا دارای شش معبر است و سقف آن بر پنج ردیف ستون که هر ردیف شامل شش ستون می‌باشد استوار شده است . با استفاده از این ستون‌ها دو راهرو و یک محل برای زندان یا انبار آذوقه ایجاد شده است و هریک از این راهروها دارای سه معبر می‌باشد.در نوشیجان و گودین تپه نمای بناها به‌وسیله پیش‌آمدگی‌های موجود در فواصل منظم، هماهنگی یافته است.تالار شش معبره گودین تپه در مسیر توسعه تالارسازی به‌عنوان اولین گام و شاید یک الگو در کاخ هخامنشی پاسارگاد مورد استفاده قرار گرفته است. گزیده‌ی کتاب: تمدن هخامنشی / علی سامی / جلد اول پارسی‌ها و مادی‌ها به‌عنوان بنیان‌گذار این پادشاهی دسته‌ای از آریاهای شمالی بودند که حدود اواخر هزارۀ سوم یا اوایل هزارۀ دوم پیش از میلاد از جایگاه اصلی خود که شاید استپ‌های جنوب روسیه بوده، یا بر اثر یخبندان شدید یا فشار اقوام مهاجمی که از فلات‌های آسیای مرکزی به سمت مغرب و آسیای صغیر سرازیر شدند و به طرف شمال و مغرب فلات ایران مهاجرت کردند که چراگاه‌های خوب و جنگل فراوان و آب و سبزی داشت و برای پرورش اسب – که از امتیازات نژاد آریاست – مستعد بود.مادها در اطراف همدان (هگمتان قدیم) که درۀ حاصلخیزی است و از آب کوه‌های پربرف مجاور سیراب می‌گردد و جنوب آذربایجان فعلی تا ری متمرکز شدند و پارسی‌ها در بدو امر در جنوب دریاچۀ ارومیه در همسایگی کشور اورارتو و سپس از طرف مغرب ایران به پارس و جنوب غربی سرازیر شدند. گزیده‌ی کتاب: تمدن هخامنشی / علی سامی / جلد اول فهرستی از تپه های مهم ماقبل تاریخ و تاریخی خاک ایران1. آذربایجان: قره‌تپه، کوی تپه، تپه‌حسنلو، پستالی‌تپه، دلمه‌تپه، یانک‌تپه، تپۀ حاجی‌فیروزه، چراغ‌تپه، گنج‌آباد (اطراف تخت سلیمان).2. کردستان: تپه‌های زیویه، قپلانتو، تپه‌های سه‌گانۀ مران، تپه خیسور (نزدیک دیوان‌دره)، تپه سنته.3. کرمانشاه و لرستان و همدان: تپه‌های سراب، سرآسیاب، سراسر ناحیۀ هرسین و رستم‌آباد و کنکاور، بدهورا (70کیلومتری غرب همدان)، جمشیدی (30کیلومتری خاوری هرسین)، تپه گیان نهاوند.4. اطراف تهران: تپه‌های خوروین، اجین‌دوجین، گنج‌تپه، اسماعیل‌آباد، پشند، دروس، چشمه‌علی (شهرری).5. ساوه: تپه کله‌دشت.6. کاشان: تپۀ معروف سیلک.7. خوزستان: تپۀ جعفرآباد شوش، تپۀ علی‌کش در ناحیۀ دهلران، تپۀ چغازنبیل، تپۀ چغامیش.8. فارس: تپۀ پاسارگاد، باکون مرودشت، تپۀ شقا (مرودشت)، تپۀ خیرآباد و عزآباد (مرودشت)، تپۀ حسن‌آباد (خفرک)، تل قلعه (بین سعادت‌آباد و سیوند)، تل تیموران (توابع ارسنجان)، تپه‌های کربال، تپه‌های رامجرد، تپه‌های خفرک سفلی، تپۀ قصر بهرام (نزدیک ده بید)، تل سیاه و تل ریگی (نزدیک داراب)، تپه گلیان (نزدیکی فسا)، تل ضحاک (نزدیک فسا)، تپه‌کنار لار. گزیده‌ی کتاب: معماری ایرانی / کریم پیرنیا / غلامحسین معماریان در تپۀ نوشیجان نیایش‌گاهی است که به گمان فراوان آتشکده بوده است. چون با معماری آن تناسب دارد.طرح آن آمیزه‌ای از دو اتاق دراز و یک اتاق چهارگوش است و گوشه‌هایی دارد که اگر نمونه‌ای همانند آن بخواهیم بیاوریم، می‌توان کاخ شاپور در بیشابور نزدیک کازرون را یادآور شد.نیایشگاه نوشیجان، آسمانه‌هایی با تاق ضربی دارد و تاقنماهایی در نمای بیرونی با چفد جِناغی یا تیزه‌دار دارد که اگر مسلم نمی‌دانستیم که این ساختمان از زمان مادها بر جا مانده، می‌پنداشتیم از زمان قاجاریان باشد.این امر ارتباط و پیوستگی معماری ایران را نشان می‌دهد که از چه زمانی تاکنون تداوم داشته است. مطالعه و معرفی شيوه بديع طاق زنی دوره ماد در تپه نوشيجان ملاير
آتشکده آتشکوه نوامبر 2, 2019 توسط omidjavidani · Published نوامبر 2, 2019 · Last modified دسامبر 6, 2022
