برج رادکان شرقی
کتاب ها
برج رادکان / منوچهر آریان
نگاهي ديگر به برجها / منوچهر آرین
برج قابوس: رفیع‌ترین بنای آجری جهان
رادکان در گذر زمان
رادکان خراسان
راه و رباط / محمد کریم پیرنیا / کرامت الله افسر
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 1)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 2)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 3)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 4)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 5)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 6)
فرهنگ خراسان: بخش طوس: مشهد مقدس، نوقان، طاهران، تبادکان و رادکان (جلد 7)
معماری ایران در قلمرو آل بویه
نگاهی دیگر به برجها
هنر و معماری اسلامی در تبرستان: بررسی تزیینات و نقوش برج‌های آرامگاهی رسکت، لاجیم، رادکان
مقاله ها
آشنایی با عجایب برج 800 ساله رادکان : استون هنج ایران
از رادکان تا رادکان/ قره سو، آبشار زیبایی در کلات نادری
استون هنج ایران
منوچهر آرین
با میل ها و مناره ها، در بازیابی هویت ها
حسین محمدی / بهرام عنایتی
غورکردن در مدارحیات تاریخ جهت پویش ذهنی، به رازگشایی محققانه محتاج است. با قصور در پالایش بازار پرهیاهوی کالاهای بی رونق، همواره گره هویت ها را کور خواهد داشت. یکی از ماناترین عناصر تاریخی که معطوف به حقیقت هویت ها که ناظر به اعماق آنست، میل ها و نشانه هاست، که باید آنها را همواره قائم داشت تا نشانگی شان در نشان راه های تاریک و پنهان حفظ بماند. آذر مناره ها را باید برافروخت تا کاروان های بشری راه را نبازند. میل ها و نشانه های تاریخ، قلمدان و چراغدان رهپویانی است که با سوار بر مرکباندیشه ها، پی جویی حقیقت دارند. برج ها و نمادها، گنجنامه های هر دوره از مقطع تاریخاند که خوانش آن برای هر طریقت جوی پویا، اصلی انکارناپذیر است، چراکه با این پیمایش، درب صندوق اسرار سلائق و ذوائق مردم هر روزگار، گشوده خواهد شد. آواز هر میل و منار، نجوای هر دورهای است که اوج گرفتن از آن، منادی موذن خوش لهجه ای را به وجد درآورد. هنر و ادبیات معماری بنای میل ها و برج ها، وقتی چشم گشاست که بتوان بر شانه هایشان نشست و با نگاه آنها، کاروان زندگی خسته تن را، نشاندار افق های پوشیده دانست. رقابت تقدم باور فرم و محتوی در طرح نمادها و تعامل معنادارشان در پیمایش با ساعت زمان، رویکردی پر چالش را برای طراحان و معماران ایجاد نموده و خواهد نمود. میل ها و نمادها با طرح معمارانه ی پیشینی، یکی از محکم ترین تکیه گاه های عقبه ی تاریخی هنر و فرهنگ دیار ماست برای انتخاب خیزهای بلند پسینی.
بررسی و تحلیل آثار ایجاد اقامتگاه های بوم گردی بر توسعه سکونتگاه های روستایی (نمونه: روستای رادکان شهرستان چناران)
علی اکبر عنابستانی / حسن گیاهی / مهدی جوانشیری
اقامتگاه های بوم گردی چند سالی است در روستاهای اطراف شهرهای بزرگ و دارای آثار تاریخی و طبیعی شکل گرفتند و سازمان های متولی از آنها حمایت می کنند. از سویی نیز مشکلات شهرنشینی و فطرت طبیعت دوست آدمی، او را به دامان طبیعت و مناطق آرام می کشاند؛ بنابراین این عامل فرصت خوبی است تا اسباب توسعه روستایی با گردشگری و خدمات آن فراهم آید. این پژوهش قصد دارد آثار ایجاد اقامتگاه های بوم گردی را بر توسعه سکونتگاه های روستای رادکان چناران تجزیه و تحلیل کند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش ساکنان روستای رادکان (N=3734) و حجم نمونه براساس فرمول کوکران و به طور تصادفی ساده، 146 نفر از اهالی روستاست. ابزار اصلی گرد آوری داده ها و سنجش متغیرهای پژوهش، پرسش نامه است. میزان اعتبار (روایی) شاخص ها را 10 نفر از داوران متخصص در حوزه مطالعات گردشگری ارزیابی و داوری کردند. در ادامه میزان پایایی پرسش نامه با بهره گیری از آزمون کرونباخ (با رقم 91/0) در سطح بالایی تایید و داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS در قالب روش تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش از تقلیل 37 متغیر، بیان کننده 8 عامل استخراج شده بود که 69/88 درصد از واریانس را تبیین می کند و نشان از رضایت بخش بودن تحلیل عاملی و متغیرهای بررسی شده دارد؛ بر این اساس عامل اشتغال زایی که 65/21 درصد اثرگذاری اقامتگاه بوم گردی را تبیین می کند، شامل متغیرهای ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، گسترش فرصت های شغلی برای زنان و ایجاد فرصت های شغلی جدید است؛ عامل افزایش تولید و درآمد با واریانس 69/18 و عامل تقویت هویت محلی با واریانس 23/14، بیشترین درصد و عوامل کالبدی – معماری با واریانس 75/4 و اجتماعی – فرهنگی با واریانس 12/3، کمترین درصد اثرگذاری اقامتگاه های بوم گردی را بر توسعه روستای رادکان تبیین می کنند؛ همچنین با توجه به نتایج آزمون T تک نمونه ای، عامل چهارم (رونق بخش خدمات) با آماره 11/9 و عامل اول (اشتغال زایی) با آماره 62/8 بیشترین نقش را در این زمینه داشته اند.
برج رادکان تنها تعیین کننده فصل ، سال و نوروز است
برج رادکان
برج رادکان مشهد
هومن شریف
بررسی و شناخت ابعاد گرافیکی تزئینات دوبرج رادکان و علی آباد کشمر در خراسان
نازنین متولی / محمد خزایی / مرتضی حیدری
خراسان سرزمینی پر از تاریخ و فرهنگ و تمدن ، دیاری غنی از هنر و معماری که خود تاریخی استوار بر این مرزو بوم است. نقش خراسان در تکوین و تدوین هنر اسلامی خصوصا در دوران طلایی اسلام بسیار بارز و ارزشمند است. وجود بناهای زیبا در این دیار گواه وجود هنر در این سرزمین است. کاربرد و وجود تزئینات آجرکاری و تنوع در حرکت آن در زیبایی بناها، به عنوان اصلی ترین ماده در معماری ایران شناخته شده است و امتیازات خاص هنر اسلامی محسوب می شود. معرفی دوبنای باشکوه با تزئینات زیبای آن در سرزمین خراسان خالی از لطف نیست. برج رادکان در چناران خراسان که به اعتقاد بسیاری از محققان از شاهکارهای معماری و علمی ایران با بدنه ای استوانه ای و گنبد مخروطی شکل ، اثری تاریخی که مربوط به قرن هفتم هجری قمری است. در قسمت بدنه ی این برج 36 ترک وجود دارد با تزئینات آجرکاری ساده و کاشیکاری است. در قسمت بالایی ستون ها کتیبه ای با خط کوفی و پهلوی وجود دارد که متاسفانه بیشتر آن تخریب شده است. این برج زیبا در روزگار اوج خود تنها بنایی بوده که تعیین کننده فصل ، سال ، و آغاز نوروز در جهان است. بنای مشابه دیگر برج رادکان، برج کشمر علی آباد واقع در بردسکن خراسان است. بنایی که دارای پوششی مخروطی شکل با تزئینات زیبای آجر. بدنه این برج دارای 48 ترک به شکل نیم ستون است. روی این ترک ها اشکال هندسی از آجر و کاشی به رنگ فیروزه ای دیده می شود که جلوه خاصی به بنا داده است. این بنای باشکوه مربوط به قرن هشتم هجری قمری و به سبک معماری دوره سلجوقیان نزدیک است. بر این اساس، انگیزه ای بوجود می آید تا نمونه های تزئینات و عناصر این دو برج مذکور زیبا را ثبت کنیم و از آن در گرافیک بهره مند شویم. ضمن مطالعه و شناخت تاریخی بناها ، هدف کلی پژوهش، شناخت عناصر تزئینی موجود در دو برج رادکان و علی آباد کشمر است. و هم چنین با بازسازی و تجزیه و تحلیل نقوش و بهره بردن آها در گرافیک ، بتوان از فراموشی دو اثر هنری و ارزشمند سرزمین خراسان جلوگیری کرد.
بررسی و تحلیل نوروز نمای آفتابی روستای ترازوج هشجین و ماهیّت علمی و نجومی برج رادکان چناران.
نادر جمشیدی / حبیب شهبازی / سید مهدی حسینی نیا
علم نجوم از نخستین علومی است که بشر به آن توجّه کرده است، آشنایی با تاریخ علم نجوم موجب می شود تا ما متوجّه شویم که موفّقیّت هایی که دانشمندان و کاشفان و مخترعان در کشف و روشن ساختن رازهای گوناگون جهان هستی به دست می آورند، نه تنها تصادفی نیست بلکه تمامی پیشرفت ها دارای نظم و قانون مبرهن و معیّنی هستند و آشنایی با تاریخ علم سبب آشکارتر شدن راه آینده جهت حصول و نیل به فنآوری های نوین می شود. در دوران باستان از آسمان و ستارگان برای تبیین و درست انگاری وقایع زمینی استفاده می‌کردند و مردم آن دوران معتقد بودند که اجرام سماوی با وقایع زمینی، سعد و نحس بودن دهر و روزگار و بخت و اقبال ارتباط مستقیم دارند و به همین دلیل است که افراد آن دوران رصدگرانی مقتدر و توانا محسوب می شدند. در دوران طلایی اسلام یا دوران شکوفایی و ترقّی دانش اسلامی نیز این علم بایستگی و شکوه و قدر ویژه ای داشت، علاوه بر کاربردهای علم نجوم در تقویم و احکام نجوم برای معیّن سازی ایستار و جایگاه قبله و تعیین اوقات نماز از این علم استفاده می شد. سده چهارم هجری قمری از دوره های درخشان علمی ادبی و عرفانی در جهان اسلام و به ویژه درکشور ایران است. دانشمندان سرشناسی مانند ابن سینا، ابوریحان بیرونی، ابونصر فارابی، زکریای رازی، صوفی رازی، ابن ندیم و غیره، که به نوعی بنیان گزاران عصرطلایی اسلامی محسوب می شوند، همه در این دوره می زیسته اند و تحقیقات و تألیفات ارزشمندی از آن ها برجای مانده است. مهم ترین میراث نجومی قرن چهارم هجری، کتابی است به نام صور الکواکب الثابِته که توسّط ابوالحسن عبدالرحمن عمر بن محمّد بن سهل صوفی رازی، منجّم دربار عضدالدوله دیلمی، سلطان مشهور آل بویه، به رشته تحریر درآمد و به زیور تصویر آراسته شد. در دوره متأخر قرن پنجم هجری قمری;زیج سنجری توسّط ;عبدالرحمن خازنی زرقانی; تألیف شد و حرکت نقطه اوج خورشیدی را نسبت به ثوابت اندازه گیری کرد. وی همچنین ;زیج طلیطله را تألیف کرد. در قرن هفتم هجری قمری تأسیس رصدخانه مراغه به دست ;نصیرالدّین توسی; و گرد هم آمدن دانشمندان بزرگی چون ;“قطب الدّین شیرازی مؤید الدّین عُرضی; و;محیی الدین مغربی; و حتی منجّمی چینی به نام ;فائومون جی; نجوم اسلامی را حیاتی تازه بخشید. در قرن هشتم و نهم هجری قمری ;ابن شاطر دمشقی; به بحث در باره ملازمات نظریه سیّاره ای پرداخت. همچنین رصد خانه ای جدید در شهر سمرقند به دستور محمد تراغای مشهور به اُلُغ بیگ، فرزند بزرگ شاهرخ تأسیس شد. او هم منجّم بود و هم پادشاه. چراغ هدایت منجّمان این عصر ، ;غیاث الدین جمشید کاشانی; آخرین ریاضی‌دان برجسته دوره اسلامی و از بزرگترین مفاخر تاریخ ایران است که به تألیف ;زیج خاقانی; پرداخت. این پژوهش با رویکردی تفسیر گرایانه سعی دارد تا ماهیّت علمی و نجومی و اهمیّت و نقش نوروزنمای آفتابی روستای ترازوج هشجین و برج رادکان چناران را مورد واکاوی قرار دهد.
بررسی و مقایسه معماری در عصرایلخانی با تکیه بر نمونه های موردی (گنبدسلطانیه، مجموعه بایزید بسطامی، مسجد فرومد، برج رادکان)
ایسان جعفرزاده / آتنا واحد / شادی حسینی
ایلخانان از دست نشاندگان مغولان پس از تصرف ایران بودندکه میراث هنر سلجوقیان را به تصرف خودگرفتند و تحولاتی در آن ایجادنمودند که به شکوفایی برخی از آنها انجامید. یکی از تزیینات وابسته به معماری که در این دوره بسیار موردتوجه بود و به اوج رسید،هنرگچبری است که آثار بسیارزیادی از آن درقالب تزیینات معماری به جای مانده است. تقریبا تمامی نمونه های موجود از این دورهتوسط محققین شناساییشده، اکثر بررسی های صورت گرفته تنها به توصیف کلی این آثار و هنر اجرا و یا محدوده تاریخی آنهاپرداخته و کمتر به نقوش تزیینی و تغییرات سلیقه هنرمندان و جامعه آن زمان، در به کارگیری آنها توجه کرده اند. در این مقاله،سعی بر آن است تا در راستای رسیدن به هدف، با مقایسه تعدادی از نمونه های موجود، معماری دوره ایلخانی با محوریت کتیبه نگاریمورد بررسی قرار گیرند. و نقوش تزیینی شاخص به کار رفته در آنها و تحولات صورت گرفته توسط هنرمندان ایلخانی شناساییشوند در این مقاله، آثار تزیینی و معماری ایلخانی با محوریت کتیبه نگاری با تکیه بر نمونه های موردی به روش توصیفی تحلیلیبررسی شده اند چنین نتیجه گیری شده است که در دوره ایلخانیان، تزیینات برگرفته از دوران پیش از خود، به عصر سلجوقیان استاما با برجستگی بیشتری در طرح های پیچیده تر، متاثر از تذهیب نسخ خطی است که خود وجه تمایز عمده آن نسبت به دیگر دوره هااست.
پژوهشی در مکان‌یابی توس عصر ساسانی و اوایل اسلامی (با تکیه بر مطالعه محوطه‌های باستانی شهر خراب، توپ درخت و صیدآباد)
حسین کوهستانی اندرزی / جواد نیستانی / مهدی موسوی کوهپر / میثم لباف خانیکی
توس همواره تا قرن هشتم ه. ق ازشهرهای مهم خراسان بزرگ محسوب می شده است . اطلاعات ما از توس دوران اسلامی که شامل چهار شهر تابران ، نوغان ، رادکان وترغبذ بوده است به ویژه از قرن چهارم تا قرن هشتم ه.ق مطلوب است اما این اطلاعات در مورد توس دوره ساسانی و اوایل اسلام بخصوص مکانیت این شهر بسیار مبهم و تاریک است متون بسیاری به شهر توس دوره ساسانی به ویژه در ماجرای فرار یزدگرد سوم به سمت مناطق شرقی اشاره داشته اند این امر حاکی از آن است که توس شهری مهم و راهبردی دراواخر دوره ساسانی با حکومت کنارنگیان بوده است دراین رساله به منظور زدودن و رفع ابهامات مکانیت این شهر سعی شده است متون تاریخی معتبر اعم از ادبی ، سیاسی و اجتماعی ، بررسهای سایتهای ساسانی دشت توس و همچنین بررسی و تحلیل نظریات محققان معاصر مورد بررسی و تجزیه ، تحلیل قرار گیرد در مجموع و با بررسی این منابع و مواد مطالعاتی و داده های باستان شناسی میتوان نتیجه گیری کرد توس دوره ساسانی از یک تمرکز شهری واحد برخوردار نیست و همانند توس دوره اسلامی از بخشها و نواحی مختلفی تشکیل میشده است وبه همین خاطر مورخین و محققین نتوانسته اند تعریفی جامع از شکل و محدوده شهری توس در دورا ن مختلف ارائه نمایند و به همین علت از واژه های متفاوتی مانند ایالت ، ولایت ، قصبه ، شهر ، قطعه ، مصر ، بلوک درتوصیف شهر استفاد ه کرده اند از سوی دیگردر اواخر دوره ساسانی ساختار معماری شهر با در نظر گرفتن حکومت کنارنگیان یا همان مرزبانان و حملات مدواوم اقوام مهاجم شرقی به شدت تحت تاثیر معماری نظامی و تدافعی بود و به همین علت سوای سکونتگاههای عموم افراد دژها و استحکامات دفاعی ساخته میشد که نمونه آنها دردشت توس صید اباد و شهر خراب است که محل استقرار حاکمان شهر یا کنارنگیان با تاکید بر ساختاردفاعی بوده است با ورود مسلمانان به ایران ، کنارنگیان با مسلمانان صلح می کنند و در نتیجه بسیاری از این قلعه ها و محوطه ها در اغاز دوران اسلامی به حیات خود ادامه می دهد تا این که در قرن سوم وچهارم با شکل گیری و روی کار امدن شهر تابران و فشارهای سیاسی حکومت عباسی، محلهای استقرارکنارنگیان در دوره ساسانی برای همیشه متروک و شهرهای نوغان و تابران رونق می گیرد.
پژوهشی بر میل و مناره های خراسان باتاکید بر(مسجد آدینه سبزوار، میل یا برج رادکان، برج علی آباد)
سمانه صادقی / سامان فرزین / حسین کوهستانی اندرزی
میل و مناره ها یکی از عناصر مهم معماری اسلامی می باشند که در ادوار مختلف زمینه بروز خلاقیت های هنری را فراهم آورده است. سابقه ی تاریخی آنها به عنوان عامل راهنمایی جهت هدایت مادی و معنوی به قبل از اسلام تا عصر حاضر بازمیگردد در دوره های مختلف همچنان که هنر اسلامی در حال توسعه و گسترش بود شکل کلی مناره ها و تزیینات آن نیز با تغییراتی همراه بود. در خراسان مناره های متعددی امروزه باقی مانده اند که هرکدام از آنها بیان گر سبک معماری وتزیین در دوره های مختلف اند. پژوهش پیش رو به بررسی سه نمونه از میل و مناره های موجود در خراسان رضوی می پردازد. درکنار مسجد قدیم سبزوار مناره ای واقع شده است که تاریخ آن به 266 ه. ق میرسد دارای 20 متر ارتفاع با تزیینات و کتیبه ی آجری و پلانی قابل قیاس با مناره تاریخانه دامغان است. برج رادکان که در هفتاد کیلومتری شهر مشهد- قوچان واقع شده است تاریخ آن به حدودا بین 700-679 بازمیگردد دارای تزیینات داخلی و خارجی میباشد که دورتادور برج با پایه های 12 ضلعی تزیین شده است در مجموع ارتفاع بنا به 25 متر میرسد که دارای گنبد دوپوش نیز می باشد.برج علی آباد کاشمر که در 12 کیلومتری شمال شرقی بردسکن به کاشمر واقع و دارای 18 متر ارتفاع در حال حاضرمی باشد. وفضای بیرون آن با 48 ترک آجری تزیین شده است در پژوهش حاضر که به روش توصیفی Bتحلیلی و به اعتبار مطالعات کتابخانه ای به انجام رسیده ضمن معرفی سه میل و مناره شاخص در خراسان رضوی به معرفی سبک ها و ویژگی های تزیینی بکاررفته درآنها می پردازد و امیدوار است در شناخت تغییرات و نوآوری های به وجود آمده در ادوار مختلف موثر باشد .
تحلیل سازه ای میل رادکان در قوچان
کیمیاالسادات طبیب زاده / زهرا یارمحمودی / ملیحه فاضل نور / امین محمودزاده
با توجه به دانش اندک معماران از نیروی زلزله و راهکارهای مقابله با آن در گذشته، در این مقاله به بررسی سازه برج رادکان واقع در قوچان پرداخته شده است تا مشکلات سازهای گنبد، مورد تحلیل قرار گیرد و نقش اجزاء و عناصر آن، مشخص شود. روش تحقیق به کار گرفته شده در بخش نظری این پژوهش، استدلال منطقی با استفاده از تدابیر توصیفی – تحلیلی، با رویکرد کیفی است و روش گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و میدانی می باشد. ابزار گردآوری داده ها، شامل مطالعات کتابخانه ای، اسناد، مدارک و کتب مربوطه است. بخش بررسی نمونه موردی به روش کیفی از طریق تحلیل با کمک نرم افزار راینو انجام گرفته است. ابتدا مطالعاتی در مورد سیر تحولی میل گنبد در معماری ایرانی و نقش میل ها در ایران انجام شده و پس از آن، مطالعاتی راجع به میل رادکان و تاریخچه آن صورت گرفته است. همچنین ساخت ماکتی از گنبد در محیط کارگاهی انجام گرفته است و مراحلی از آن به صورت تصاویری، مستندسازی شده است تا مشکلات و چالش های حین ساخت آن، بررسی گردد؛ سپس با کمک نرم افزار راینو، مقاومت میل گنبد در برابر بار عمودی مورد تحلیل قرار گرفته تا نقش عناصر تشکیل دهنده آن بررسی شود و پایداری سازه آن، شبیه سازی گردد.
کشف عجایب معماری برج رادکان توس
گنبد رادکان
محمد علی عرفانیان / ساغر کرم
میل رادکان
نقش آثار معماری برج های ایران در پیدایش معماری معاصر ( نمونه موردی از برج قربان همدان در ایران، تا برج های دوقلوی مالزی )
حسین زندی
نقوش و تزیینات در هنر ملل مختلف، گاه به صورت پیچیده، پرکار و ظریف و گاه ساده و کم کار، با کیفیت، کمیت و مصالح مختلف، در ترکیب بندی های متفاوت ارایه می شود و در دوره اسلامی از برج های بلند یادمانی، می توان با نقشه شمسه ای چند وجهی و به شکل سر باریک اشاره کرد. بدین ترتیب در این دوره، حرکت از مربع به طرف چند ضلعی و در نهایت، به دایره ختم می شود. در این مقاله نخست برج قربان در شهر همدان ( قرن 7م. ) برج رادکان قوچان استان خراسان رضوی (قرن 8م.) و منار جام ( 1194 م .) در ولایت غور افغانستان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. نگارند در این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی، تحلیلی، مقایسه ای و تطبیقی و با استفاده از شواهدی که از نتیجه بررسی سیر تحول بناهای مذکور به دست آمد، به این نتیجه رسیدند که : معماری برج های دوقلوی مالزی نخست از منار قطب در طراحی بدنه سود جسته است. همچنین، در طراحی بدنه منار قطب از منار جام، برج قربان همدان و برج رادکان قوچان اقتباس شده است. شکل کلی پلان و نحوه طراحی بدنه برج های مذکور تاثیر این سیرتحول را در شکل و فرم بدنه برج های دوقلو به خوبی نشان می دهد. با توجه به اینکه طرح، ساخت و تزیینات برج ها از شاهکارهای معماری ایران بوده، این مقاله به بررسی تطبیقی پیدایش و تزیینات ریشه ای در برج های دوقلوی مالزی می پردازد.
نقش هندسه جام جمشید و تاثیر آن در معماری برج رادکان
مرضیه مقدسی / فرید فروزانفر
بناهای تقویمی از پر رمز ورازترین بناهای معماری میباشند. از اولین نمونههای آن یعنی بنای استون هنج تا نمونههای متاخر، همه موید سطح دانش بشر در دوران باستان و همچنین ارزش مفهوم زمان در ذهن انسان بوده است.در چند دهه اخیر، چندین بنای تقویمی و باستانی در کشورهای مختلف جهان شنا سایی شده است،همچنین شاهد کشف چندین تقویم آفتابی باستانی در کشور ایران بودهایم.بناهای تقویمی ایرانی بناهایی هستند که یا منحصراً برای کاربرد تقویمی ساخته شدهاند؛ و یا کاربرد خاص دیگری داشتهاند اما در ساخت آنان برخی ملاحظات تقویمی و نجومی نیز در نظر گرفته شده است. از نمونه بناهای تقویمی ایران می توان از رصدخانه یا تقویم آفتابی برج رادکان توس، رصدخانه یا تقویم آفتابی نقش رستم و رصدخانه یا تقویم آفتابی مجاور چغازنبیل نام برد. در این پژوهش برج رادکان توس که توسط خواجه نصیرالدین طوسی طراحی و ساخته شده است- مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. این بنا که تا قبل از پژوهش های مهندس فرضیاتی، تصور میشد یک برج مقبره و یا میل راهنما باشد، اکنون به عنوان یک بنای نجومی اعجابانگیز شناخته شده که شروع تابستان، زمستان، اعتدالین، سال کبیسه و پدیدههای نجومی دیگر را توسط آن شناسایی کرد.این پژوهش به شناخت ویژگیهای کالبدی و کارکرد نجومی این بنا، که بر اساس هندسه جام جمشید شکل گرفته است پرداخته است.
عکس های جدید
پلان و نما و برش
عکس های قدیمی
تاریخ مازندران / اسماعیل مهجوری
پرونده ثبتی برج رادکان شرقی
