بناهای همگانی / میل

میل راهنمای نگار

گزیده‌ی کتاب:

معماری ایران دوره اسلامی / محمد یوسف کیانی

مناره ها / محمد علی مخلصی

دیری نپائید که در دوره سلجوقیان (قرن پنجم و ششم ) منارها تا حد زیادی سادگی خود را از دست دادند. غنی ترین طرحها و فرمهای تزئیناتی بجای آن نشست. طرحهای تزئیناتی پرکار و پر نقشه بر بدنه منار به منصه ظهور رسید که این خود یکی از خصوصیات ویژه معماری دوره سلجوقیان است
یکی دیگر از مشخصات منارهای قرن پنجم و ششم بخصوص در مناطق خراسان – سمنان – اصفهان، این است که نمای خارجی منار دارای بخشهای متعدد، با تزئینات آجری متفاوت می باشد ، نقوش هندسی، کثیرالاضلاع، مستطیل، مربعها – مثلثها- لوزی‌ها – زیگراگ‌ها صلیب و مشبک ها و غیره با ریزه‌کاری فوق العاده جالب و چشم‌گیر و با پس و پیش گذاشتن آجرها القا شده است که از نظر زیبائی در نهایت اعتبار است و تناسبی که بین این بخشها از نظر تزئینات و طول آنها در نظر گرفته شده حاکی از آشنائی کامل هنرمندان به اصول مربوط به انتخاب ابعاد متناسب می باشد. همین ذوق و دقت است که منارهای سلجوقی را بصورت زیباترین آثار معماری درآورده است.
ناگفته نماند در این دوره قبلاً قطعاتی از آجر را با اسلوب معرق سازی روی زمین طرحریزی و ساختمان نموده و سپس در محل خود بر بدنه منار روی گچ کار می گذاشتند . بعضی از منارهای این دوره ساده و یا دارای آرایشی کمتر هستند مانند منار علا سمنان- منار پامنار زواره.
منارهای دیگری از دوره سلجوقی باقیمانده که از لحاظ تزئینات آجری دارای اهمیت چندانی نیست مانند منار مسجد ملک (امام خمینی ) کرمان و برج نگار بردسیر کرمان.

پایان نامه های وابسته:

مقاله های وابسته:

مطالب مرتبط