معماری پیش از هخامنشی
هنر و معماری ایران دوران پیش از اسلام و دوره اسلامی
جوانیی کوراتولا / جان روبرتو اسکارچیا / هایده مشایخ
این کتاب از تمدنهای ایران باستان در سال ۵۰۰ قبل از میلاد گرفته تا دوره اسلامی، و تا ایران امروزی را مورد مطالعه قرار میدهد. «هنر و معماری ایران» ویژگیهای مشترک هنری را در هنر ایرانی جستجو میکند. ایران از این محیط هنری خیرهکننده مناظر باستانی، بناهای تاریخی، مجسمهها، فرشها و زیورآلات و اشیای هنری خیرهکننده را به خوانندگان خود ارائه میدهد. متن با تمرکز ویژه بر فرهنگ پس از یونان، یعنی اواخر دوران باستان و قرون وسطی، جذابترین و غیرمعمولترین وجوه تجربه هنری ایرانی را در بر میگیرد. اسکارچیا قسمت اول کتاب را مینویسد، دورهای از هخامنشیان تا ساسانیان را بررسی میکند و معماری عالی را از تخت جمشید به بعد بررسی میکند و در عین حال به کار فلزات قدرتمند تولید شده توسط این فرهنگها می پردازد. بخش دوم، توسط کوراتولا، دوره اسلامی را بررسی میکند، زمانی که تزئینات معماری با جلوههای رنگی درخشان و برجسته به آثار عظیم ساخته شده، به خط مقدم آثار هنری منتقل شد. همین رنگها در سایر هنرها از جمله فرش و نقاشیهای مینیاتوری شکوفا میشوند.
دسترسی
مقدمه
هنر و معماری ایران دوران پیش از اسلام و دوره اسلامی
جوانیی کوراتولا / جان روبرتو اسکارچیا / هایده مشایخ
تا سالهای دهه ۱۹۷۰م/۱۳۵۰ش بوده است که کاوشهای باستان شناختی تقریبا منحصر بود به مراکز حکومتی هخامنشی، یعنی پاسارگاد، شوش در تخت جمشید. از مراکز کم اهمیتتر، مانند حسنلو، تورنگ تپه و تپه یحیی، ضمن این که برای مطالعه زیستگاههای دوره هخامنشیان بسیار مهم هستند، یافتههایی در دست نیست که قابل قیاس باشد. سایر کشفیات حائز اهمیت نقش برجستههای بیستون و آرامگاههای سلطنتی در نقش رستم است، گرچه بیشتر توجه معطوف به کتیبههای داریوش اول بر این بناهای یادمانی بوده است.
اگرچه شوش به سبب این که پایتخت عیلامیان بوده به گذشته باشکوهش میبالید، ولی تنها در دوره داریوش اول بود که توانست دوره افول ناشی از حمله و تخریب آشوریان در میانه سده هفتم پپیش از میلاد را از سر بگذراند و آبادانی خود را دوباره به دست آورد. برخلاف پاسارگاد و تخت جمشید که شواهدی از بناهای سنگی در آن باقی مانده، مشخصه معماری شوش استفاده از آجر است، یعنی عنصری که از سنت بین النهرین آغازین به ارث مانده بوده و فاتحان نیز آن را به کار گرفتند.