ارگ بم نوشته شده در جولای 22, 2019به روز شده در آگوست 31, 2023توسط omidjavidaniدسته بندی ها:ارگ, استحکامات, شهر, قلعه, کرمان مکان فاصله ویکی پدیا دانستنی ها اطلس تاریخی ایران ارگ کریم خان ارگ عیلیشاه گزیده‌ی کتاب: پرستشگاه زرتشتیان / رشید شهمردان در ارگ بم به گفته صاحب کتاب حدودالعالم مولفه سده چهارم هجری در دوهزارسال پیش بنا شده و طی این مدت، چند بار تعمیر گردیده. آتشکده ورهرام موجود است که اخیراً به مسجد تبدیل و اطاق آتش را چراغدان علی ع قرار داده اند و قریب صد قدم دورتر آتشگاهی موجود است که به احتمال قوی آتش آدران بوده و خرابه یک آتشگاه دیگر نیز در سمت دیگر موجود و شاید آتش دادگاه بوده است. گزیده‌ی کتاب: قلاع و استحکامات نظامی / کاظم ملازاده / مریم محمدی در تعداد دیگری از قلعه‌ها همانند قلعه فلک افلاک، ارگ بم و قلعه دختر کرمان به ایجاد و آب، حجم خالی خندق خود مانعی مهم در سر راه دشمن و دستیابی او حفر چاه عمیق اقدام کرده‌اند. اما در بسیاری از قلاع و در نبود چنین امکاناتی (و در مواردی در کنار چنین امکاناتی) به ایجاد حوضچه‌های ذخیره آب حاصل از بارش، با آب انبارها اقدام می‌کردند. این حوضچه‌ها در در نقاط خاصی از صخره با کوه که آب باران با برف در آن جاری می‌شد، ساخته می‌شدند و در مواردی با ایجاد نهرها و شیارهایی در اطراف آنها، آبهای جاری را بداخل این آب انبارها هدایت می‌کردند. در تعدادی از قلعه‌های مهم همانند ارگ بم (تصویر ش ۲۷۴)، بر بالای برج و بارو، راهرویی که در دو طرف به جان‌پناه منتهی می‌شد، تعبیه می‌کردند که در آن نگهبانان قلعه تردد کرده و به دفاع می‌پرداختند و نیز تجهیزات مربوط به دفاع، از جمله توپ بر آن نصب می‌شد، حصارها باتوجه به نوع قلعه به ضخامت‌های مختلف ساخته می‌شدند اما از ضخامت همگی آنها، با افزایش ارتفاع دیوار، کاسته می‌شد. در ضلع اصلی حصار که معمولاً رو به جانب جاده ارتباطی داشت، دروازه قرار می‌گرفت. تعدادی از قلاع گاه بیش از یک دروازه داشتند. این دروازه‌ها در طرفین توسط برج‌های مستحکم دفاعی حفاظت می‌شدند. در داخل این برج‌ها، بالای دروازه و فضای پشت آن اتاق‌هایی برای استقرار نگهبانان ساخته می‌شد. این اتاق‌ها روزنه‌هایی به بیرون قلعه داشتند و ورود و خروج به قلعه را کنترل می‌کردند. در قلعه‌های خندق‌دار، برای عبور از خندق و رسیدن به دروازه، پلی از نوع ثابت با متحرک تعبیه می‌شد. نمونه پل‌های ثابت در ارگ بم دیده می‌شود (تصویر ش ۲۵۹). اما پل‌های متحرک و چوبی که در قدیم به آنها تخته‌پله میگفتند، به گونه‌ای ساخته می‌شدند که در مواقع خطر به راحتی بتوان آنها را برچید و راه عبور دشمن را سد کرد. ساختار و معماری داخلی قلعه‌های جلگه‌ای باتوجه به نوع آن متفاوت بود. فضای داخلی تعدادی از قلعه‌ها در اصل محل زندگی حاکم را تشکیل می‌داد در حالی‌که در تعدادی دیگر فضای داخلی روستایی کوچک بود و در بعضی دیگر، ترکیبی از این دو و فراتر از آن. از جمله مورد اخیر می‌توان به ارگ بم اشاره کرد که متشکل از ارگ حکومتی، قسمت شهر (شارستان)، برج و باروی اصلی و خندق و حومه (ربض) می‌باشد. در چنین مواردی ارگ حکو متی در مرتفع‌ترین بخش و در قسمت انتهایی قلعه اصلی قرار می‌گرفت و از برج و باروی مستحکم و اختصاصی بهره می‌برد. این قسمت معمولاً از طریق یک دروازه به داخل قلعه و از طریق دروازه دیگری به خارج از حصار قلعه راه پیدا می‌کرده است. گزیده‌ی کتاب: مصالح شناسی سنتی / حسین زمرشیدی در شهر تاریخی ارگ بم کرمان که یادگاری از دوره ساسانی است و شامل بناهای گسترده و با ابهت حکام‌نشین با برج و باروهای اصولی بناها و تشکیلات نظامی با دژهای مقاوم و کنگره‌داربناهای مسکونی عامه‌نشین و همچنین بناهای دیگری چون بازار‌ها و بازارچه‌ها و دکاکین، نانوایی، بقالی، سبزی، فروشی، قصابی، عطاری، سلمانی، معامله‌گری، مسجد، حسینیه، زورخانه، یخدان (یخچال) و غیره می‌باشد و در مساحتی در حدود 200 هزار متر مربع از بنای مجموعه ارگ بم با مصالحی عموماً چون خاک رس و خشت و موارد دیگری که ساختمان‌های مسکونی بسیار اصولی ساخته شده و تا اواسط دوره قاجاری کاملاً شهری مسکونی بوده است. این شهر بی‌مانند به علت تخلیه شدن از سکنه و بر اثر نزولات آسمانی بر مجموعه آن صدمات چشم‌گیری وارد ساخته است. گزیده‌ی کتاب: ممالک و مسالک / ابو اسحق ابراهیم اصطخری / ایرج افشار شهر بم نخیل بسیار و روستای فراوان دارد. و روز آدینه درسه مسجد نماز آدینه کنند: در بازار «مسجد خوارج»، و در بزازان «مسجد اهل سنت»، و در قلعه شهر مسجدی دیگر بود. و بیت المال صدقات در مسجد آدینه دارند. اصول حاكم بر طراحی مجموعه ارگ بم (يادداشت سردبير) بازشناسی استحکامات دفاعی ارگ بم بررسی خصوصيات فيزيکی و ساختمانی خشت های به کار رفته در محوطه ميراث جهانی ارگ بم omidjavidani
دیدگاه‌ها