قیصریه


دانستنی ها




حیاط یا صحن سرا ساده و مستطیل‌شکل است و نمایی آجری دارد. به رغم ویرانی قسمت‌هایی از جدارها، که در دو جبهه کوچک‌تر ارتفاعی معادل یک طبقه دارد، اینکه سرا طرحی منظم و متقارن داشته هنوز قابل تشخیص است. در اطراف حیاط، حجره‌هایی قرار دارد که به واسطه کفش‌کن به حیاط مرتبط می‌شود. مدخل دالان در دو جبهه عرضی، با قوس جناغی و ارتفاعی در حد دو طبقه، بیش از دیگر عناصر صحن خودنمایی می‌کند. دالان در سمت دیگر صحن نیز، با ارتفاع اندکی کمتر، ادامه می‌یابد. حجره‌های طرفین این دالان ساده‌تر است و ایوانچه ندارد. این قسمت از دالان به فضایی چارسو مانند ختم می‌شود. در یک سوی این فضا، حجره‌هایی کوچک و فضایی است که احتمالا حمام بوده و سوی دیگر آن دالان دیگری است که حجره‌ها بی واسطه در طرفین آن نشسته اند. دالان اخیر را دالان دیگری قطع می‌کند که آن نیز حجره‌های مشابه، اما طویل‌تر دارد، حجره‌های دو دالان اخیر را با دیوارهای کوتاهی به دو قسمت نامساوی تقسیم کرده اند که در یک دالان، قسم بزرگ‌تر حجره در جلو قرار گرفته است و در دالان دیگر، برعکس. چنان که گفتیم، در این قسمت از بنا، که از حیاط آغاز و به خروجیهای مجموعه ختم می‌شود، بر خلاف قسمت اول، که حجره‌ها با وجود ایوانچه از مسیر دالان فاصله گرفته‌اند، حجره‌ها بی‌واسطه و مستقیماً در کنار دالان نشسته‌اند و به حجره های بازار شباهت بیشتری دارند. با این حال، در کل، به نظر نمی‌رسد که کارکرد این مجموعه از نوع کارکردهای معمول بناهای بازار بوده باشد؛ و از این لحاظ، این بنا نیازمند بررسی بیشتر تاریخی و محلی است.

مطالب مرتبط