چهارسوق دانستنی ها اطلس تاریخی ایران بازار تیم تیمچه چهارسو چهارسوق خان خانبار دالان دکان راسته سرا سراچه فضاهای بازار قیصریه کالنبار میدان گزیده کتاب: فرهنگ مهرازی / علی محمد رنجبر کرمانی / ندا رفیع زاده / بیژن سرشکی چهارسو یا چارسو جای برخورد دو راسته بنیادی بازار است، چهارراهی سرپوشیده که کانون بازرگانی ویژهای را پدید میآورد. آسمانه آن گنبدی بلند است با آذینهای بسیار و کنجهای زیبا. در گذشته چارسو جایگاه و پایگاه کلانتر (داروغه)ها بوده که به ساماندهی بازرگانی و بازرسی بهای کالاها میپرداختهاند. به هنگام برپایی جشنهای همگانی، به چهارسوها بیشر میرسیدند و آذینبندی میکردند. گزیده کتاب: آشنایی با معماری اسلامی ایران / محمد کریم پیرنیا / غلامحسین معماریان راستهها مسیرهای اصلی بازارها هستند که با موازی هم (مثل تهران) و یا متقاطع بودهاند. وقتی دو راسته اصلی همدیگر را قطع میکردند چهار سویا چهارسوق به وجود میآمده و معمولاً سر آن را پخ میکردهاند. راستههای معروف در بازار اصفهان، کرمان، شیراز، تبریز، یزد، کاشان و… هستند. دربعضی شهرها به مناسبتهایی، این مسیرها طولانی میشدند مثل بازار زنجان که طولانیترین بازار سرپوشیده ایران است. دلیل آن نیز سرمای زیاد و طولانی شهر است. خوی نیز بازاری چند برابر مقیاس خود دارد (به دلیل هوای سرد). بازار لار نیز یکی از زیباترین بازارهاست. در چهارسوق بازار مکانی برای داروغه به نام تخت داروغه یا تخت میر شب که انتظامات بازار را حفظ میکرده است، اختصاص داده شده است. چهار سوهای معروف عبارتند از : چهارسوق اصفهان، چهارسوق لار، چهارسوق شیراز، چهارسوق یزد، چهارسوق کرمان.