اقوام ایرانی

تیره لوکیایی

دانستنی ها

اطلس تاریخی ایران

اقوام ایران

فرهنگ ها

تیره های ایرانی / جلد دوم / از آغار تا پایان عصر هخامنشی / شروین وکیلی

لوکیه سرزمینی بوده در جنوب آناتولی و در همسایگی کاریه که مردمانش در دوران هخامنشی لوکیه خود را «ترمیل» می‌نامیدند و شهر میلاس امروزین در ترکیه مرکزشان بوده است. این قوم در حدود زمان هخامنشی و در قرن ششم و هفتم پ.م بر صحنه تاریخ نمایان می‌شوند و اغلب نویسندگان امروزین گزارش با این هرودوت را جدی گرفته و فرض کرده‌اند که خاستگاه اصلی این مردم جزیره کرت بوده است. همه بعید نیست ایشان هم از اقوام باستانی‌ای بوده باشند که در پیوند با موج نخست مهاجرت آریایی‌ها در میانه هزاره دوم پ.م به منطقه دریای اژه و آناتولی وارد شده و دیر زمانی در آن‌جا زیسته باشند. استرابو نوشته که دو گروه از مردم با اسم لوکیایی خوانده می‌شدند و یکی از آن‌ها را «لوکیایی‌های تروایی» نامیده است و دیگری را با ترمیل‌ها یکی گرفته است. بنا به سنت یونانیان هم سارپدون که از پهلوانان تروا در حماسه همر است، نیای لوکیایی‌ها بوده است. از این رو بعید نیست شاخه‌ای از این مردم بازمانده مردم ایلیون (تروا) بوده باشند. در ابتدای دوران هخامنشی یکی از شهرهای بزرگ و مهم این مردم گْزانتوس بوده که نخست در برابر اقتدار پارس‌ها سرکشی می‌کرد، اما پس از جنگی سرسختانه فتح شد و پس از آن به بخشی استوار از قلمرو هخامنشی تبدیل شد.

مردم لوکیه مانند کاریایی‌ها هم‌زمان با به قدرت رسیدن هخامنشیان هویت متمایز و روشنی پیدا کردند. هردوی این قوم‌ها در دوران هخامنشی نویسا شدند و زبان خود را با خطی که از آرامی سلطنتی دیوان‌سالاری پارس‌ها مشتق شده بود، ثبت کردند. این دو با هم‌دیگر و با قوم لوویایی خویشاوند بودند و زبان لوکیایی و کاریایی دو زبان نزدیک به هم و خویشاوند بوده است. یکی از بهترین آثار بازمانده از قوم لوکیایی مقبره پایاوَه حاکم هخامنشی گزانتوس است که در سال ۳۶۰ پ.م در گذشته شده است. جالب آن که بر این مقبره تأکید شده که این مرد به قوم لودیایی تعلق داشته است.

عکس از کتاب تیره های ایرانی جلد دوم نوشته شروین وکیلی

مقاله و پایان نامه

مطالب مرتبط